Επισκόπηση Τύπου 27/10 – Ποιος φταίει όταν δεν φταίει κανείς;

Η σημερινή πολιτική σκηνή θυμίζει ένα γραφείο project management που αποφάσισε να διοικήσει το κράτος σαν να ήταν εφαρμογή στο κινητό του Πρωθυπουργού. Οι δείκτες «προόδου έργων» αναβοσβήνουν, τα dashboards γεμίζουν χρώματα, κι όλοι χαμογελούν σαν να έχουν λυθεί όλα στην Ελλάδα.

Στο ΠΑΣΟΚ η κατάσταση θυμίζει brainstorming χωρίς agenda. Ο Ανδρουλάκης προσπαθεί να επιβάλει «δομή», αλλά κάθε στέλεχος ανοίγει δικό του παράθυρο στο Teams. Η διαρροή για το «φραπέ» του Παπαβασιλείου είναι πιο συμβολική απ’ όσο φαίνεται: δεν είναι το ρόφημα, είναι η θερμοκρασία. Το κόμμα βράζει κάτω από την επιφάνεια, με τα νούμερα να μένουν σταθερά, σαν καφές που κρυώνει αλλά δεν χύνεται.

Από το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη μέχρι τον δορυφόρο «Made in Greece», η κυβέρνηση δείχνει να κινείται με το ίδιο manual: κάθε πρόβλημα είναι ένα έργο, κάθε αντίδραση ένα bug. Ο Νίκος Δένδιας έγινε ο απρόβλεπτος tester του συστήματος, ελέγχοντας τα όρια της “ασφάλειας” πριν καταρρεύσει το λειτουργικό της εσωκομματικής πειθαρχίας. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ τον περιγράφει με κομψότητα, τα φιλοκυβερνητικά έντυπα τον υποπτεύονται για υπόγεια σύνδεση με το Wi-Fi του Κέντρου.

Η ΕΦΣΥΝ, από την άλλη, βλέπει τον τεχνολογικό μετασχηματισμό σαν προθάλαμο αυταρχισμού, κάθε application «έξυπνης πόλης» μοιάζει, λέει, με νέο μηχανισμό επιτήρησης. Αν υπήρχε τρόπος να μετρηθεί η δυσπιστία, θα είχε δικό της dashboard. Το KONTRA προσφέρει την ακριβώς αντίθετη εκδοχή: τον λαϊκό φόβο του σπιτιού που κινδυνεύει να γίνει QR code στα χέρια της εφορίας.

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, σε έναν άλλο πλανήτη, πανηγυρίζει για την «ελληνική δορυφορική επανάσταση». Είναι το αισιόδοξο κεφάλαιο της ημέρας: ένα διάλειμμα ανάμεσα σε σκάνδαλα, εξεταστικές και δηλώσεις για το αν το κράτος είναι «άχρηστο ή άδικο». Στην πράξη, οι περισσότεροι φοβούνται μήπως το project καταλήξει όπως ο ΟΠΕΚΕΠΕ, πολύς κώδικας, λίγος έλεγχος.

Και στο φόντο όλων αυτών, η χώρα παίζει ένα γνωστό παιχνίδι: ποιος φταίει όταν δεν φταίει κανείς; Οι εφημερίδες ανακυκλώνουν το ίδιο ερώτημα με διαφορετικά ρήματα. Η κυβέρνηση το λέει «εκτέλεση πολιτικών», η αντιπολίτευση «αδράνεια», οι πολίτες απλώς «κουραστήκαμε». Η Ελλάδα δεν πάσχει από ιδεολογίες αλλά από logistics. Δεν έχουμε πρόβλημα κατεύθυνσης, έχουμε πρόβλημα αποθήκευσης. Κι αυτό είναι το πραγματικό δράμα της ημέρας: δεν μας λείπουν τα σχέδια, μας λείπει ο χώρος να τα τοποθετήσουμε. Στο μεταξύ, κάθε νέο μέτρο είναι ένα κουτί που σπρώχνεται λίγο πιο μέσα σε μια ήδη γεμάτη αποθήκη, εκεί όπου συνυπάρχουν η διοικητική υπερηφάνεια, και η παραπολιτική ίντριγκα.

Τι προμηνύεται; Μια εβδομάδα με καιρικά φαινόμενα πολιτικής νευρικότητας: Και ένα καθαρό, λαμπερό φεγγάρι πάνω από την Αθήνα, για να θυμίζει ότι το μόνο πρόγραμμα που δουλεύει τέλεια είναι εκείνο του σύμπαντος. Σποραδικές βροχές δηλώσεων για «νοικοκύρεμα». Καταιγίδες διαρροών στο ΠΑΣΟΚ.

Πολιτική-Οικονομική-Διεθνής Ανάλυση

Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτη – κυβερνητικός δυϊσμός και «σήμα κινδύνου»

Η δημόσια σύγκρουση για την προστασία/διαχείριση του Μνημείου ανέδειξε ορατή διάσταση Πρωθυπουργού–ΥΕΘΑ. Η Κathimerini (αγγλ. έκδ.) περιγράφει μετατόπιση ρόλων: ο Κ. Μητσοτάκης «αγκαλιάζει» το σκληρό ακροατήριο ασφάλειας, ενώ ο Ν. Δένδιας εμφανίζεται να «κλείνει μάτι» κεντροαριστερά, με πολιτικό κόστος στο «δικό του» κοινό. Η απουσία του από τη συζήτηση της τροπολογίας ενίσχυσε υποψίες ενδοκυβερνητικού ρήγματος. Πολιτικά, η κυβέρνηση συσπειρώνεται επικοινωνιακά, αλλά ρισκάρει τριγμούς ισορροπιών ενόψει 2027.

Ανατολική Μεσόγειος – «εύκολες ατζέντες;»

Η πρόταση για πενταμερή (Ελλάδα–Κύπρος–Τουρκία–Αίγυπτος–Λιβύη) δεν έχει γίνει δεκτή ούτε έχει απορριφθεί. Εμπόδια: άρνηση Άγκυρας να συνομιλήσει με Κυπριακή Δημοκρατία και διπολικότητα στη Λιβύη. Το ΥΠΕΞ «σπάει» την ατζέντα: μετανάστευση, περιβάλλον, διασυνδέσεις ενέργειας, πολιτική προστασία, πριν τις θαλάσσιες ζώνες. Ελπίδα μοχλού από το ευρωπαϊκό SAFE για αμυντικές βιομηχανίες και αμερικανική διαμεσολάβηση. Η ανάλυση είναι ρεαλιστική, αλλά δείχνει πόσο δύσκολη είναι η γέφυρα εμπιστοσύνης.

ΟΠΕΚΕΠΕ – συλλήψεις, ευρωπαϊκός έλεγχος και πολιτικό κόστος

Μετά την άρση στοιχείων 650.000 ΑΦΜ, εντοπίστηκαν 1.036 περιπτώσεις με €22,6 εκ. δόλιες ενισχύσεις· 37 συλλήψεις ήδη, νέες υποθέσεις «τρέχουν» σε εγχώριες και ευρωπαϊκές αρχές. Η υπόθεση απογυμνώνει μόνιμα κενά στον προληπτικό έλεγχο. Πολιτικά, απαιτείται ανασχεδιασμός διασταυρώσεων/analytics, αλλιώς η «κόπωση σκανδάλων» θα μεταφραστεί σε δυσπιστία υπαίθρου.

Μη κρατικά ΑΕΙ – νέα κριτήρια εισαγωγής

Τα τέσσερα μη κρατικά πανεπιστήμια που ξεκινούν θα χρησιμοποιήσουν «συνδυασμό κριτηρίων» για αποδοχή φοιτητών, όχι αποκλειστικά πανελλαδικές. Η είδηση ανοίγει συζήτηση για ποιότητα/ισοτιμία και πιέζει τα δημόσια ΑΕΙ σε διεθνοποίηση/συνέργειες.

Κλιματική κρίση και αγροτική παραγωγή – «άδεια καλάθια» στο Πήλιο

Ρεπορτάζ για καστανιές στο Πήλιο δείχνει κατάρρευση παραγωγής μετά «Ντάνιελ» (2023) και συνεχόμενες ξηρασίες/καύσωνες. Το Παν. Θεσσαλίας κρούει καμπανάκι για διαρθρωτική ζημιά. Πολιτικά, απαιτούνται μόνιμα εργαλεία κλιματικού ρίσκου, αναδιάρθρωσης και άρδευσης, όχι ad hoc μέτρα.

«Made in Greece» με τροχιά στο Διάστημα – βιομηχανική πολιτική υψηλής έντασης

Η Ναυτεμπορική αναδεικνύει ολοκληρωμένο πλαίσιο (πρόγραμμα μικροδορυφόρων GNSSP, SAR, συνεργασία ESA), με χρηματοδοτήσεις ΤΑΑ/SAFE. Σήμα «τεχνο-πατριωτισμού» και αυτάρκειας στους δορυφόρους από εγχώριους εκπροσώπους κλάδου (ΕΒΙΔΙΤΕ). Το αφήγημα είναι αναπτυξιακό, το στοίχημα θα κριθεί στην εκτέλεση (προμήθειες, δεξιότητες, αλυσίδες αξίας).

Εσωτερική σκηνή – σενάρια νέων κομμάτων και κατακερματισμός

Ανάλυση για πιθανή κίνηση Αλέξη Τσίπρα, αντισταθμιστικά ενδεχόμενα από χώρο Αντώνη Σαμαρά και δυναμική «αντισυστημικών» (Μαρία Καρυστιάνου). Προεξοφλείται δύσκολη αυτοδυναμία 2027, με αυξημένη διαπραγματευτική ισχύ μικρότερων σχημάτων.

«Πακέτο των Βουνών» – νομικό κενό και ρόλος ΟΤΑ

Ρεπορτάζ δείχνει νομικό κενό γύρω από την έννοια «κάτοχος» και τη δυνατότητα αναγνώρισης κατοχής από δήμους (με μαρτυρίες/χάρτες/φωτογραφίες). Κίνδυνος για αυθαιρεσίες/τουριστικοποίηση χωρίς δικλείδες. Χρειάζονται σαφείς οδηγίες, διαβούλευση και έλεγχοι σε πρώτο χρόνο.

Συγκριτική αποτίμηση εφημερίδων

• Κathimerini (αγγλ.): θεσμικός φακός, εστίαση σε ισορροπίες ΝΔ και ρεαλισμό Ανατολικής Μεσογείου· προειδοποίηση για ανάγκη «εθνικού μέτρου» μπροστά στο Μνημείο.
• Ναυτεμπορική: κεντρικό αφήγημα παραγωγικού μετασχηματισμού με αιχμή το Διάστημα, από ρητορική σε έργα.
• Kontra: γραμμή αιχμηρής αντιπαράθεσης («νέο παραγωγικό πρότυπο Δ. Μακεδονίας», «οι Γερμανοί προκαλούν, η κυβέρνηση σιωπά»).
• ΕΦΣΥΝ: συμβολισμοί διεθνούς αριστερής μετατόπισης (νέα αριστερή Πρόεδρος σε ξένη χώρα), ως καθρέφτης εσωτερικών αναζητήσεων.

Παραπολιτικά

1) KONTRA – επιθετική παραπολιτική ατζέντα για «κλειστά σπίτια» & Εξεταστική

Το KONTRA φορτώνει διπλή «λαϊκή» στόχευση: (α) τα ψιλά γράμματα του νόμου για τα κλειστά σπίτια (προστασία μικροϊδιοκτησίας) και (β) την κλήση στην Εξεταστική Μυλωνάκη, «Φραπέ» και Αυγενάκη – μια τριπλέτα που παντρεύει πολιτική ευθύνη με σκωπτικό branding για να μείνει στο στόμα του κοινού. Γραμμή: πίεση στην κυβέρνηση για κοινωνικά/ηθικά αντανακλαστικά.
Συναίσθημα: αγανάκτηση/δικαιοσύνη. Υποκείμενο: Βουλή/Κυβέρνηση. Επόμενο: φθορά αξιοπιστίας αν δεν απαντηθούν οι αιχμές.

2) «Απογευματινή» – πολιτικό υπονοούμενο μέσω Σαββόπουλου

Η εφημερίδα «γράφει» πολιτικά χωρίς να το λέει: «θλιβερή εικόνα οι άδειες καρέκλες της αντιπολίτευσης» στην κηδεία Δ. Σαββόπουλου. Το μήνυμα είναι συμβολικό: πολιτική αμηχανία/απουσία από ένα γεγονός ευρείας απήχησης. Παραπολιτικά λειτουργεί ως βολή στην αντιπολίτευση για «κενό παρουσίας».
Συναίσθημα: μομφή/απογοήτευση. Υποκείμενο: αντιπολίτευση. Επόμενο: επικοινωνιακή αναδίπλωση ή σιωπή;

3) ΕΦΣΥΝ – «τεχνο-αυταρχισμός» ως αντικυβερνητικός μεταφορικός φακός

Η κεντρική αφήγηση για «έξυπνες, αυτόνομες πόλεις της αυθαιρεσίας» αξιοποιεί την τεχνολογία ως ρητορική γέφυρα: από Σίλικον Βάλεϊ σε εγχώριες πρακτικές «όπου νόμος θα είναι το δίκιο του επιχειρηματία». Δεν είναι κλασικό παραπολιτικό· όμως λειτουργεί ως υπαινικτική αντιπροπαγάνδα κατά της «τεχνοφιλικής» κυβερνητικής εικόνας.
Συναίσθημα: καχυποψία/αντίσταση. Υποκείμενο: κυβέρνηση–αγορά. Επόμενο: νέα πεδία σύγκρουσης σε ΣΔΙΤ/ρυθμίσεις.

4) «Αναλύσεις κύρους» & ρητορικό πλαίσιο (ΕφΣυν – Τσουκαλάς)

Το δίπτυχο «Προς έναν νέο ιστορικό συμβιβασμό» (πρωτοσέλιδο και δισέλιδο) βάζει φιλοσοφικό καρέ: πώς μετασχηματίζεται το υποκείμενο και η έννοια προόδου. Παραπολιτικά, δίνει πνευματικό οπλισμό στην αντιπολίτευση: «η κυβέρνηση ευαγγελίζεται πρόοδο = μετρήσιμη μεγέθυνση». Τοποθετεί τον σημερινό καβγά σε μεγαλύτερο πολιτισμικό πλαίσιο.
Συναίσθημα: στοχασμός/νομιμοποίηση αντιλόγου. Υποκείμενο: διανόηση–πολιτική. Επόμενο: δανεισμός ρητορικής από κόμματα.

5) «Ναυτεμπορική» – «Made in Greece» και δορυφορικό παράλληλο σύμπαν

Παρότι οικονομικό, το πακέτο για διάστημα/βιομηχανία παίζει και παραπολιτικά: καλλιεργεί τεχνο-πατριωτικό MOJO, αντιζυγίζει τα σκάνδαλα/μικροπολιτική, και «ντύνει» υπουργεία με υψηλή τεχνολογία και ευρωπαϊκά ταμεία. Παραπολιτικό αποτύπωμα: στήνεται αφήγημα ικανότητας/εκτέλεσης που το Μαξίμου χρειάζεται.
Συναίσθημα: ήπια αισιοδοξία. Υποκείμενο: οικονομικό επιτελείο/ΥΨΔ. Επόμενο: stress test στην υλοποίηση.

6) «Μακελειό» – ο Άγνωστος Στρατιώτης και ο Burevestnik

Ο συνδυασμός «Άγνωστος Στρατιώτης» (εγχώρια ένταση) και ρωσικού πυραύλου «Burevestnik» (γεωπολιτικό μούδιασμα) παράγει παραπολιτική αίσθηση απειλής και συγκρουσιακής ατζέντας. Λειτουργεί ως αντηχείο «νόμου-τάξης-ασφάλειας» για το δεξιό ακροατήριο, μεταφέροντας το βάρος από την κριτική στην αντίπαλη «χαλαρότητα».
Συναίσθημα: φόβος/συσπείρωση. Υποκείμενο: κυβέρνηση/ΥΕΘΑ. Επόμενο: συνέχιση πόλωσης πάνω σε σύμβολα.

8) «Απογευματινή» – Ανδρουλάκης σε «δίμηνο κρίσης»

Παράλληλη γραμμή με το #1, αλλά με έμφαση στον χρονικό ορίζοντα και στην ηγετική επάρκεια. Παραπολιτικά, η εικόνα «μακράς κρίσης» υπονομεύει σχέδιο για διεύρυνση.
Συναίσθημα: αμφιβολία. Υποκείμενο: ΠΑΣΟΚ. Επόμενο: οργάνωση μηνύματος/συσπείρωση ή εσωτερικές διαρροές.

---

Συγκριτική αποτίμηση παραπολιτικής γραμμής

• Ναυτεμπορική: «υψώνει» τον τόνο, αντί για ίντριγκα, προβάλλει τεχνοκρατική ικανότητα ως αντι-παραπολιτική απάντηση.
• KONTRA: επιθετικό λαϊκό ύφος, προτιμά «εξεταστικές» και καθημερινό πρόβλημα ιδιοκτησίας, φθηνό ρεύμα παραπολιτικής πίεσης.
• Απογευματινή: παραπολιτικό σχόλιο μέσω πολιτισμικών συμβόλων (Σαββόπουλος) και θεσμικής απουσίας.
• ΕφΣυν: ιδεολογικό παραπολιτικό – χρησιμοποιεί μεταφορές (τεχνο-αυταρχισμός, ιστορικός συμβιβασμός) για να επαναπλαισιώσει τη σύγκρουση.
• Μακελειό: δραματοποιεί απειλές, συγκολλά το εγχώριο με το διεθνές για να ενισχύσει ασφάλεια/πατριωτισμό.