Επισκόπηση Τύπου 22/10: Επικοινώνησαν για το προφανές, αλλά ο Δένδιας άκουσε το υπονοούμενο

Στην πολιτική μας όπερα, κάθε νότα είναι παραλλαγή της ίδιας μελωδίας: λίγο δράμα, λίγο διχασμός, λίγο χιούμορ και πολλή σκηνοθεσία. Αν η χώρα ήταν θεατρικό, θα λεγόταν “Ασφάλεια και Ευαισθησία”, με υπότιτλο “Το Μνημείο που Ήθελε να Κοιμηθεί Ήσυχο”.

Εν τω μεταξύ σε μια κίνηση ισχύος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, νωρίς το πρωί σήμερα ξεκαθάρισε εγώ “επικοινώνησα με τον υπ. Άμυνας, δεν εξέφρασε διαφωνία, το συζητήσαμε και για μένα το θέμα έχει λήξει¨. Η πολιτική ωστόσο είναι σαν τα συρματοπλέγματα: τη στήνεις για να κρατήσεις έξω τον εχθρό, αλλά συχνά εγκλωβίζεσαι εσύ ο ίδιος μέσα της.

Την ίδια ώρα ρουλεμάν έχουν γίνει οι φήμες ότι ο Γερμανός Υπουργός Εωτερικών, Γιοχάνες Βάντεφουλ, αρμόδιος για θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, ετοιμάζεται να ανακοινώσει την συμφωνία πώληση 20+20 Eurofighter στην Τουρκία, την οποία θεωρεί “αξιόπιστο σύμμαχο” στο ΝΑΤΟ και πως η αποστολή μαχητικών Eurofighter είναι μια “φυσική κίνηση μεταξύ συμμάχων”.

Η μέρα ξημέρωσε σαν να είχε ξενυχτήσει μπροστά στην τηλεόραση: τα κανάλια μετρούν δάκρυα στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, οι εφημερίδες μετρούν δονήσεις στη Βουλή και οι πολιτικοί μετρούν… like στα social. Η χώρα συζητά για την “αποκατάσταση της τάξης”, όπως λέει η κυβέρνηση, ενώ η αντιπολίτευση βλέπει “συρματοπλέγματα γύρω από τη μνήμη”. Ο Δένδιας αποσύρεται διακριτικά από το κάδρο, λες και προτιμά να μην φωτογραφηθεί στο ίδιο πλάνο με την Ιστορία, ενώ οι υπόλοιποι στήνονται στις γραμμές της επικοινωνίας, έτοιμοι να υψώσουν σημαία όπου φυσά ο άνεμος του τηλεοπτικού δελτίου.

Στο μεταξύ, η οικονομία συνεχίζει να σφυρίζει «take it or leave it». Η Euronext κάνει πρόταση στην ΕΧΑΕ λες και της λέει «ή έρχεσαι Παρίσι ή μένεις στην επαρχία», και οι μικρομεσαίοι στη Θεσσαλονίκη κλείνουν ρολά, περιμένοντας ένα θαύμα ή έστω μια ρύθμιση. Η κυβέρνηση υπόσχεται σταθερότητα, η αντιπολίτευση υπόσχεται αντίσταση, κι ο κόσμος υπόσχεται να αντέξει μέχρι το επόμενο επίδομα.

Στα παρασκήνια, τα «πόθεν έσχες» των βουλευτών κυκλοφορούν σαν lifestyle ρεπορτάζ: ποιος έχει σκάφος, ποιος μετοχές, ποιος… Airbnb. Η πολιτική σκηνή θυμίζει reality επιβίωσης όπου κερδίζει όποιος αντέξει τις αποκαλύψεις, ή απλώς κάνει τον αδιάφορο με ύφος “έτσι λειτουργεί το σύστημα”.

Και κάπου ανάμεσα σε SAFE, βέτο και μνημεία, η Ελλάδα δοκιμάζει την τέχνη της ισορροπίας πάνω σε λεπτό σκοινί: με τη μία άκρη δεμένη στην Ευρώπη και την άλλη σε ένα παγκάκι στο Σύνταγμα. Ο Πρωθυπουργός επιχειρεί να δείξει αποφασιστικότητα, η αντιπολίτευση να δείξει ευαισθησία, και ο λαός, όπως πάντα, δείχνει υπομονή.

Πολιτική-Οικονομική-Διεθνής Ανάλυση (22/10/2025)

1) Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτη – «ρύθμιση εθνικής ευθύνης»

Σύνοψη: Η Καθημερινή περιγράφει «πολυεπίπεδους κραδασμούς» από την κυβερνητική ρύθμιση για το μνημείο, ο πρωθυπουργός μίλησε για πράξη «εθνικής ευθύνης και δημοκρατικής ευαισθησίας». Το θέμα γίνεται τεστ ενδοκυβερνητικής συνοχής και άξονας «τάξη-ασφάλεια». Η αντιπολίτευση καταγγέλλει εργαλειοποίηση συμβόλων, ενώ φιλοκυβερνητικά μέσα προβάλουν ότι «η πλειοψηφία θέλει προστασία του μνημείου». Το πολιτικό βάρος είναι υψηλό: αγγίζει κράτος δικαίου, ιστορική μνήμη, δικαιώματα.
Συναίσθημα κοινού: ανάμεικτο-ανακούφιση (τάξη/σεβασμός) αλλά και ανησυχία για υπέρβαση.
Πολιτικό υποκείμενο: Κυβέρνηση/Πρωθυπουργός, σύσσωμη αντιπολίτευση.
Πιθανές συνέπειες: ενίσχυση ατζέντας «ασφάλειας», φθορά σε φιλελεύθερες πτέρυγες, ένταση στη Βουλή.

2) Τουρκία: Ελληνικό βέτο στο SAFE

Σύνοψη: Η POLITICAL αναδεικνύει «εκνευρισμό Ερντογάν» λόγω προαναγγελθέντος ελληνικού βέτο στην ένταξη της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό αμυντικό SAFE όσο υφίσταται το casus belli, περιγράφεται επάνοδος τακτικών προκλήσεων της Άγκυρας, αλλά και σημεία «ευελιξίας» στη ρητορική Φιντάν. Πολιτικό βάρος: πολύ υψηλό, με άμεσες προεκτάσεις σε ΕΕ–ΝΑΤΟ και το ελληνικό διπλωματικό αποτύπωμα.
Συναίσθημα κοινού: αυτοπεποίθηση με υπόστρωμα ανησυχίας.
Πολιτικό υποκείμενο: ΥΠΕΞ/Πρωθυπουργός, τουρκική προεδρία.
Πιθανές συνέπειες: σκλήρυνση θέσεων πριν από ευρωπαϊκά φόρα, αναζήτηση τεχνικών διατυπώσεων αποκλιμάκωσης.

3) Διαφάνεια/«πόθεν έσχες» – συζήτηση για πολιτικό πλούτο

Σύνοψη: Η One Voice προτάσσει ότι οι βουλευτές της ΝΔ αύξησαν συνολικά περιουσίες κατά περίπου €50 εκατ. στη πενταετία 2019–2023, βάσει ανάλυσης του Vouliwatch, προκαλώντας αντιπαράθεση με την κυβέρνηση για τη μεθοδολογία και την ουσία. Επισημαίνονται επίσης μεγάλα χαρτοφυλάκια μετοχών/καταθέσεων σε ορισμένους υπουργούς/συζύγους. Πολιτικό βάρος: υψηλό, συνδέεται με αίσθηση δικαιοσύνης εν μέσω ακρίβειας.
Συναίσθημα κοινού: δυσαρέσκεια/κυνισμός, έως αγανάκτηση.
Πολιτικό υποκείμενο: Κοινοβουλευτικά κόμματα, ΜΚΟ διαφάνειας.
Πιθανές συνέπειες: πίεση για θεσμικές βελτιώσεις ελέγχων, συγκρούσεις περί αξιοπιστίας φορέων και «στοχοποίησης».

4) Ακρίβεια & λιανεμπόριο: «λουκέτα» στο κέντρο Θεσσαλονίκης

Σύνοψη: Ο Τύπος Θεσσαλονίκης καταγράφει 87 κλειστά στην Εγνατία, 17 στην Τσιμισκή και 16 στη Μητροπόλεως, με εμπόρους να μιλούν για μειωμένη κίνηση, υψηλά ενοίκια και φορολογικά βάρη. Πολιτικό βάρος: μεσαίο–υψηλό, γιατί αγγίζει την αστική καθημερινότητα και τη ΜμΕ βάση.
Συναίσθημα κοινού: απόγνωση μικρομεσαίων, κόπωση καταναλωτών.
Πολιτικό υποκείμενο: ΥΠΟΙΚ/Ανάπτυξης, Δήμος/Περιφέρεια, Εμπορικοί Σύλλογοι.
Πιθανές συνέπειες: αιτήματα στοχευμένων ελαφρύνσεων, local regeneration, συζήτηση για μισθώσεις.

5) Κεφαλαιαγορά – Euronext – ΕΧΑΕ

Σύνοψη: Το ΧΡΗΜΑ Week μεταφέρει την «take it or leave it» στάση του CEO της Euronext για την πρόταση στην ΕΧΑΕ, υποστηρίζοντας την προοπτική ενοποιημένης ευρωπαϊκής αγοράς, καταγράφει ταυτόχρονα πτωτικό σερί στο ΧΑ. Πολιτικό βάρος: μεσαίο, αλλά στρατηγικό, καθώς αφορά το θεσμικό πλαίσιο της αγοράς.
Συναίσθημα κοινού: ανησυχία επενδυτών, θεσμικός σκεπτικισμός.
Πολιτικό υποκείμενο: Κυβέρνηση/ΥΠΟΙΚ, ΕΧΑΕ, Euronext.
Πιθανές συνέπειες: πίεση για καθαρούς όρους και εποπτεία, αντίκτυπος στο διεθνές προφίλ του ΧΑ.

6) Περιφερειακή πολιτική – Interreg 2028–2034

Σύνοψη: Το ΤΕΕ newsletter παρουσιάζει εκκίνηση σχεδιασμού Interreg 2028–34 με προτεινόμενους πόρους €10 δισ., η Ελλάδα διαχειρίζεται 5 προγράμματα και συμμετέχει σε 8, με υψηλή ενεργοποίηση πόρων. Πολιτικό βάρος: σταθερά υψηλό για περιφέρειες/δήμους.
Συναίσθημα κοινού: συγκρατημένη αισιοδοξία.
Πολιτικό υποκείμενο: Υπ. Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, Περιφέρειες/Δήμοι, Ευρ. Επιτροπή.
Πιθανές συνέπειες: νέα διασυνοριακά έργα, ζήτημα απορρόφησης/ωρίμανσης.

Τι μας διαφεύγει

• Πιθανές «λεπτές» διατυπώσεις της Άγκυρας για SAFE που θα τεστάρουν την ελληνική θέση χωρίς ουσία υποχώρησης.
• Η διαμάχη για πόθεν έσχες θα οδηγήσει σε ατζέντα θεσμικών αλλαγών (ψηφιοποίηση ελέγχων, cross-checks, disclosure συνδεδεμένων προσώπων).
• Η γεωγραφία των «λουκέτων» δείχνει ανισότητες ανάκαμψης και ανάγκη στοχευμένων πολιτικών ανά ζώνη.

Τι προμηνύεται

• Ελληνοτουρκικά: διατήρηση σκληρού μηνύματος (βέτο) αλλά και αναζήτηση «τεχνικών» γεφυρώσεων σε επίπεδο ΕΕ.
• Κοινοβούλιο: παρατεταμένη ένταση πάνω σε σύμβολα/θεσμούς (Μνημείο, δικαιώματα, ασφάλεια).
• Οικονομία: επιλεκτική στήριξη ΜμΕ στα αστικά κέντρα, η υπόθεση ΕΧΑΕ λειτουργεί ως τεστ αξιοπιστίας προς επενδυτές.

Συνολικό αποτύπωμα ημέρας

Τόνος: υψηλής έντασης στο πολιτικό/θεσμικό, αυξημένης εγρήγορσης στα ελληνοτουρκικά, οικονομικό υπόστρωμα κόπωσης και ανάγκης στοχευμένης στήριξης. Κεντρικές γραμμές αντιπαράθεσης: τάξη-μνήμη-δικαιώματα, διαφάνεια-πλούτος, κυριαρχία-ευρωπαϊκή ομπρέλα. Η κυβέρνηση προβάλλει ευθύνη/ασφάλεια/διπλωματική αυτοπεποίθηση, η αντιπολίτευση χτίζει αφήγημα ανισοτήτων και θεσμικών ορίων.

Παραπολιτικά – Ανάλυση από τα σημερινά αποκόμματα (21 Οκτωβρίου 2025)

Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτη: από ρύθμιση «εθνικής ευθύνης» σε πολιτικό ρήγμα

• Η Καθημερινή περιγράφει «πολυεπίπεδους κραδασμούς»: η κυβέρνηση παρουσιάζει τη ρύθμιση ως πράξη ευθύνης/δημοκρατικής ευαισθησίας, όμως το θέμα ανοίγει μέτωπα τόσο με την αντιπολίτευση όσο και εντός κυβερνητικού στρατοπέδου. Η απουσία Δένδια από τη Βουλή, με παράλληλη αποστασιοποίηση για να μη γίνει το μνημείο «αντικείμενο πολιτικής και διχασμού»— σηματοδοτεί εσωτερικό τριγμό.
• Στο αντίθετο άκρο, Δημοκρατία και ΕφΣυν επιτίθενται σκληρά στον πρωθυπουργό για «εργαλειοποίηση» της μνήμης, με την πρώτη να χρεώνει «διδακτικό ύφος» και «ψεύδη», και τη δεύτερη να υπενθυμίζει τον ιδιαίτερο συμβολισμό/χωροθέτηση του μνημείου δίπλα στη Βουλή.
• Το κύριο άρθρο της Καθημερινής ζητά αυτοσυγκράτηση από όλους και θέτει κόκκινες γραμμές: τα μνημεία «ανήκουν σε όλους» και δεν προσφέρονται για πολιτική κερδοσκοπία.
• Παράλληλα, ο πολιτικός θερμοστάτης ανεβαίνει στο δρόμο (συγκέντρωση στο Σύνταγμα, έντονη αστυνομική παρουσία). Το λαϊκιστικό ρεπορτάζ παίζει με τίτλους «Μόνον με αίμα θα τα σβήσουν», κλιμακώνοντας φορτίο και ένταση.

Συναίσθημα/πολιτικό βάρος: υψηλό, μήνυμα «τάξη–σεβασμός» έναντι «εργαλειοποίησης μνήμης». Πιθανή παρατεταμένη πόλωση στο κοινοβούλιο.

Εσωκομματικοί παλμοί: «βέτο Πολάκη» και σενάρια κάλπης

Το Μανιφέστο δίνει γραμμή «βέτο Πολάκη» για αυτόνομη πορεία ΣΥΡΙΖΑ — ένδειξη επιμονής σε σκληρό προφίλ αντιπολίτευσης.
Στην αρθρογραφία της ημέρας, συναντάμε και υπαινιγμούς πρόωρης κάλπης: σε κλίμα πόλωσης, μια συμφωνία ή ρήξη στα «μεγάλα» θα μπορούσε να γίνει αφορμή εκλογικού αιφνιδιασμού για να «σκεπαστούν» ακρίβεια και σκάνδαλα. Είναι σαφώς πολιτική υπόθεση εργασίας, αλλά αποτυπώνει τη νευρικότητα του συστήματος.

Οικονομία: το υπόστρωμα της πολιτικής

Κεφαλαιαγορά: Euronext–ΕΧΑΕ και το «χαμηλό βαρομετρικό»

Το ΧΡΗΜΑ Week περιγράφει πέντε σερί πτωτικές συνεδριάσεις (χαμηλό βαρομετρικό από Νοέμβριο 2024) και βάζει στην κορυφή την πρόταση Euronext προς ΕΧΑΕ: τυχόν απόσυρση θα έστελνε αρνητικό σήμα για ολόκληρο το ελληνικό χρηματιστήριο. Παράλληλα, ενεργειακά projects των ΗΠΑ εκλαμβάνονται ως «παράθυρο ευκαιρίας» για ελληνικά συμφέροντα.
Μετάφραση πολιτικής ισχύος: η κυβέρνηση οφείλει να διασφαλίσει προβλεψιμότητα/εποπτεία ώστε το αφήγημα «επενδυτική βαθμίδα–μεταρρύθμιση» να μην υπονομευθεί από μια «διελκυστίνδα» στην αγορά κεφαλαίου.

Μικρομεσαίοι και αστική οικονομία: «λουκέτα» στη Θεσσαλονίκη

Ο Τύπος Θεσσαλονίκης μετρά δεκάδες κλειστά στο κέντρο (Εγνατία, Τσιμισκή, Μητροπόλεως): ακρίβεια, ενοίκια, κάμψη κατανάλωσης. Το ζήτημα παίρνει πολιτικό πρόσημο (φόροι, μισθώσεις, δημοτικές πολιτικές αναζωογόνησης).

Δημόσιες επενδύσεις/Ταμείο Ανάκαμψης

Καταγράφεται νέα αναθεώρηση έργων RRF από το ΥΠΟΙΚ, το σήμα είναι τεχνοκρατικό αλλά με πολιτικές απολήξεις (προτεραιοποιήσεις, ωριμότητα, απορρόφηση).

Διαφάνεια και «πόθεν έσχες»

Το One Voice προβάλλει ότι οι βουλευτές της ΝΔ αύξησαν αθροιστικά περιουσίες ~€50 εκατ. (2019–2023), στηριγμένο σε ανάλυση Vouliwatch—σπινθήρας για συγκρούσεις περί ηθικής πολιτικής και δικαιοσύνης την εποχή της ακρίβειας.

Διεθνή: τα εξωτερικά που «γράφουν» εσωτερικά

Τουρκία–SAFE: βέτο με μηνύματα

Το POLITICAL καταγράφει ότι η Άγκυρα «γαβγίζει» για το ελληνικό βέτο στην ένταξη της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE όσο υπάρχει το casus belli. Ζήτημα κύρους για Αθήνα σε ΕΕ/ΝΑΤΟ, με αναζήτηση «τεχνικών» διατυπώσεων για αποκλιμάκωση χωρίς υποχώρηση.

Η γεωπολιτική σκηνή

Στο ίδιο corpus, σημειώνονται καθυστερήσεις σε κορυφαίες συναντήσεις (π.χ. Τραμπ–Πούτιν), που συντηρούν αβεβαιότητα, η Αθήνα παρακολουθεί γιατί κάθε διεθνής δόνηση επηρεάζει κόστος ενέργειας/κεφάλαια/τουριστικό κλίμα.

Συγκριτική αποτίμηση εφημερίδων (το «πολιτικό κάδρο» της ημέρας)

• Καθημερινή: θεσμικός τόνος/έκκληση αυτοσυγκράτησης για το μνημείο, αναδεικνύει και τους εσωτερικούς κραδασμούς — κέντρο βάρους στη σταθερότητα θεσμών.
• Δημοκρατία: σκληρή κριτική στον πρωθυπουργό, ανάγνωση «εργαλειοποίησης».
• ΕφΣυν: ιστορικοθεσμική επιχειρηματολογία για τη θέση/συμβολισμό του μνημείου, κριτική στην κυβέρνηση.
• POLITICAL: διπλό πλάνο — αιχμηρή κοινοβουλευτική αποτύπωση για το μνημείο και εστίαση στο βέτο SAFE (διπλωματικό μήνυμα).
• ΧΡΗΜΑ Week: μακροσκοπική οικονομική σύνοψη, Euronext–ΕΧΑΕ, πτωτικό σερί — υπενθύμιση ότι η πολιτική αξιολογείται και από τις αγορές.
• Τύπος Θεσσαλονίκης: κοινωνικοοικονομική «τοπιογραφία» της ακρίβειας (λουκέτα) που δίνει βάθος στην πανεθνική συζήτηση.

Τι μας διαφεύγει (red flags & blind spots)

1. Σιωπηλή θεσμική κόπωση: η διαμάχη για το μνημείο ίσως εκτραπεί από το «ποιος έχει δίκιο» στο πώς επιβάλλεται η τάξη — ζήτημα που μετράται στη μεσαία τάξη και στους μετριοπαθείς, όχι μόνο στη βάση των κομμάτων.
2. Παράπλευρη ζημιά από την αγορά: αν η υπόθεση ΕΧΑΕ–Euronext «σέρνεται», το πολιτικό story «σταθερότητας» ραγίζει εκεί που πονάει: κεφάλαια, αξιοπιστία, κόστος χρήματος.
3. SAFE/Άγκυρα: οι «λέξεις» μετράνε: μια «έξυπνη» διατύπωση μπορεί να εκληφθεί ως υπαναχώρηση ή ως επιτυχής διαμεσολάβηση — το framing θα κρίνει εντυπώσεις.
4. Μικρομεσαίοι–κέντρα πόλεων: η γεωγραφία των λουκέτων απαιτεί τοπικά στοχευμένες πολιτικές (μισθώσεις, φόροι, αστική ανάπλαση), αλλιώς θα γίνει πολιτικός καταλύτης δυσαρέσκειας.
5. Διαφάνεια/πόθεν έσχες: από δημοσιογραφικό θέμα μπορεί να περάσει σε θεσμικό πακέτο (ψηφιακοί έλεγχοι, cross-checks, δηλώσεις συνδεδεμένων).

Τι προμηνύεται (next moves)

• Κοινοβουλευτικό overheat: η αντιπαράθεση για το μνημείο θα λειτουργήσει ως «αγωγός» για ευρύτερη πόλωση μέχρι τον προϋπολογισμό, αναμενόμενη σκλήρυνση ρητορικής και πειθαρχίας καραμπινάτης.
• Ελληνοτουρκικά με τεχνικές γέφυρες: Ελλάδα κρατά βέτο–σήμα, αναζητούνται τεχνικές φόρμουλες για να μη φανεί κανείς χαμένος — κίνηση σε λεπτό σχοινί.
• Αγορά–μεταρρυθμίσεις: η έκβαση Euronext–ΕΧΑΕ και μια νέα αναθεώρηση RRF θα αποτελέσουν τεστ «σοβαρότητας» προς επενδυτές/αγορές.
• Κοινωνική ατζέντα: στοχευμένα μέτρα για μικρομεσαίους σε μητροπολιτικές ζώνες (φορο-μισθωτικά/αστικές αναπλάσεις), αλλιώς «λουκέτα» → πολιτικό κόστος.

Συνολικό αποτύπωμα ημέρας

Τόνος: υψηλής έντασης και συμβολικών φορτίσεων (μνήμη–τάξη), με διπλωματικό ρίσκο στην περιφέρεια (SAFE) και οικονομική κούραση στη βάση (λουκέτα, υποτονικό ΧΑ). Η κυβέρνηση επενδύει σε ασφάλεια/θεσμικότητα/διπλωματική αυτοπεποίθηση, η αντιπολίτευση χτίζει αφήγημα ανισότητας, διαφάνειας και ορίων εξουσίας. Το κοινό διχάζεται συναισθηματικά μεταξύ ανάγκης για τάξη και φόβου υπέρβασης.